Cassini-Huygens: Istraživanje Saturna

Više od 10 godina, NASA-ina svemirska letjelica Cassini otkrivala je nevjerovatne tajne o Saturnu i njegovim ledenim mjesecima. Istraživala je razna mjesta, poput rijeka metana koje se ulivaju u mora metana i ledenih mlazeva koji izbacuju vodu iz podzemnog okeana koji bi mogao sadržati sastojke potrebne za život.

Datum lansiranja: 15. oktobar 1997.

Cilj misije: Saturn i njegovi mjeseci

Šta je bila Cassini-Huygens?

Cassini-Huygens je bila jedna od najambicioznijih svemirskih misija u istoriji. Predstavljala je saradnju NASA-e, ESA-e (Evropske svemirske agencije) i Italijanske svemirske agencije (ASI). Cassini je bila robotska letjelica dizajnirana za detaljno proučavanje Saturnovih prstenova, mjeseca i atmosfere.

Cassini je nosio manju sondu pod nazivom Huygens, koju je izgradila ESA. Hygens je sletio na Titan, najveći Saturnov mjesec, u januaru 2005. godine. To je bilo najudaljenije slijetanje ikada izvedeno u našem Sunčevom sistemu. Huygens je poslao nevjerovatne slike i podatke sa Titanove površine tokom svog spuštanja od dva i po sata.

Slika 1. Umjetnički prikaz slijetanja Hygens modula na površinu Titana.

Glavna misija Cassini-ja trajala je četiri godine, završivši se 2008. godine[1] . Međutim, misija je produžavana dva puta, što je omogućilo naučnicima da tokom 13 godina otkriju još više o Saturnu i konačno se završila 15. septembra 2017. godine.

Ključna otkrića Cassini-Huygens misije:

• Huygens je izveo prvo slijetanje na mjesec izvan Jupitera, otkrivši Titanove rijeke, jezera i mora od metana, zajedno sa gustim atmosferskim slojem bogatim azotom.

• Otkriće ledenih mlazeva na Saturnovom mjesecu Enceladusu, koji su otkrili globalni okean ispod površine, potencijalno zagrijan hidrotermalnim aktivnostima.

• Pokazano je da su Saturnovi prstenovi aktivni i da se mijenjaju tokom vremena, pružajući uvid u formiranje planeta i mjeseca.

• Posmatrana je ogromna oluja na Saturnu (2010-2011. godine) koja je prekrivala planetu mjesecima.

• Otkriveno je da obrasci Saturnovih radio-talasa (SKR) nisu povezani s njegovom rotacijom, kao što se ranije mislilo.

• Snimljeni su detaljni prikazi Saturnovih prstenova, uključujući čestice koje formiraju izbočine i grebene visoke preko 3 km.

• Proučavana je hemija na Titanu koja bi mogla pomoći u razumijevanju porijekla života.

• Razriješena je misterija dvobojne površine mjeseca Japet – jedna strana je tamna zbog materijala bogatog ugljenikom, dok je druga svijetla i prekrivena ledom.

• Snimljene su prve potpune slike Saturnovog šestougaonog mlaznog toka na sjevernom polu, kao i uragana na oba pola.

Veliko Finale

Krajem 2016. godine, Cassini je započela smjelu novu fazu nazvanu ”Veliko Finale”. Letjelica je 20 puta proletjela blizu Saturnovog uskog F prstena, a zatim prošla između Saturna i njegovih prstenova 22 puta.

Tokom ovih završnih orbita, Cassini je prikupila još više podataka:

• Izmjerjena su gravitaciona i magnetna polja Saturna.

• Izračunata je masa Saturnovih prstenova.

• Uzeti su uzorci atmosfere planete.

• Snimiljene su zadivljujuće slike Saturna i njegovih prstenova izbliza.

Dana 15. septembra 2017. godine, Cassini je izvela svoj posljednji zaron u Saturnovu atmosferu. Slala je podatke sve dok njeni potisnici nisu mogli više da održe antenu usmjerenu ka Zemlji. Trenutak kasnije, sagorjela je na Saturnovom nebu poput meteora.

Slika 2. Prikaz Hygens sonde koja kruži oko Saturna

Iako Cassini više nije s nama, ogromna količina podataka koju je prikupila pomoći će naučnicima da otkriju nove činjenice o Saturnu još decenijama. Misija Cassini-Huygens pružila je neprocjenjive informacije o mogućnosti života izvan Zemlje i zauvijek promijenila način na koji proučavamo planete u našem Sunčevom sistemu.

Slika 1 – https://images.app.goo.gl/TSVm3t12aMs9nw3S7

Slika 2 – https://images.app.goo.gl/FVbXY5zXAjwXHxE7A